Met mijn verjaardag net achter de rug kijk ik uit naar een volgende belangrijke mijlpaal in mijn leven: zestig worden. Het maakt me wat wiebelig. Voor de eerste keer dat er naar mijn gevoel een duidelijke grens van leeftijd wordt overschreden. Het is alsof ik nu echt oud aan het worden ben. En ik ben er nog niet uit of dat nu iets moois is of dat het toch wel pijn gaat doen.
Ouderdom wordt in onze maatschappij ook vaak als iets negatiefs gezien. En ook logisch als je kijkt naar wat over het algemeen geprezen wordt: jong zijn, dynamisch leven, presteren, vooruitgang en snelheid.
Als je ouder wordt zijn dit dingen die minder worden of zelfs verdwijnen. Het piept en het kraakt wel al eens vlugger in je lijf dan vroeger. En omdat we als mens geneigd zijn erbij te willen horen en in tegenovergestelden te denken - als dit goed is dan zal dat wel fout zijn - dan resulteert dat al vlug in een negatieve associatie met oud worden.
Niet helemaal terecht. Want als iets niet conformeert is het niet per definitie negatief. Het is anders. Maar misschien is dat nu net juist heel mooi. We hebben tegenstellingen nodig! We hebben licht nodig om donker te kennen. We hebben kwaad nodig om goed te kunnen ervaren. En dromen nodig om stappen te kunnen zetten.
En er is uiteraard nostalgie over wat voorbij is. Als je achterom kijkt, lijkt of de tijd voorbij is gevlogen. En dan komt al vlug de vraag of je het allemaal wel goed hebt gedaan. Had ik niet meer of minder van iets moeten doen? Of gewoon anders? En ik weet dat het verleden niet meer terug te halen is maar het risico van de verbittering ligt dan wel op de loer. Het gevoel dat je misschien toch niet echt geslaagd bent in het leven. Wat natuurlijk dan op zich weer een heel subjectief gegeven is.
‘Wees blij dat je zo gezond oud mag worden’, was het eenvoudige antwoord van een ex-collega met wie ik mijn twijfels deelde. En ze heeft gelijk. We kunnen ook gewoon vooruit kijken, mooi oud worden en een zinvol leven leiden? Aantrekkelijk zijn op je eigen manier en gewaardeerd worden om je wijsheid en levenservaring. Je niet afgeschreven voelen, omdat je traag zou zijn, een zeur of een klager. Een zinvol leven leiden met bezigheden die je voldoening schenken. En daarbij gewoon accepteren dat je fysieke mogelijkheden minder worden.
We zouden het bijna vergeten maar ouderdom heeft zijn eigen schoonheid, en zijn eigen kwaliteiten. En we moeten dan ook geen extra applaus krijgen omdat we als ouderen op hoge leeftijd de marathon lopen, iets nieuws beginnen of een aparte stijl hebben. Het is gewoon wie we zijn ongeacht de leeftijd.
En laten we niet vergeten dat we op latere leeftijd in een fase van ons leven belanden waarin er meer rust, ruimte en zelfkennis is. Je hoeft jezelf niet langer kost wat kost te bewijzen. Je weet ondertussen wel zo’n beetje weet wie je bent en hoe het leven in elkaar zit. Ondanks dat dit een ontwikkelingsproces dat nooit zal ophouden. Dit is de tijd wanneer je meer dingen voor jezelf kunt gaan doen op een manier die echt bij je past. De tijd van eindeloos aanpassen aan wat anderen vinden is dan voorgoed voorbij. Dat kan voor de een beginnen bij 55 jaar, bij de ander misschien bij 70.
De kunst is oud te zijn op je eigen manier, je eigen schoonheid te ontdekken en te onderzoeken wat jouw leven vervulling en zin geeft.
En heel misschien heeft de wereld gewoon ouderen nodig om niet dezelfde fouten te maken, om het wiel niet opnieuw uit te hoeven vinden, om verhalen te vertellen, om rust te vinden, om gewoon te leren dat je jezelf mag zijn en dat dat meer als voldoende is.
