De blijvende band is een idee dat helderheid, normalisering en begrip kan brengen voor iedereen die er voor het eerst mee kennis maakt. Het voelt ineens allemaal heel logisch en het is alsof je het al lang wist. Alleen was je daar niet zo bewust van tot iemand anders het onder woorden brengt.
Maar wat is dit begrip nu exact? Als je er nog niet heb van gehoord, ben je niet alleen. Het is een begrip uit de rouwliteratuur en dus niet direct favoriete lectuur voor velen onder ons.
Dus even terug in de tijd. Het begrip zag het levenslicht in 1996 in een boek: Continuing Bonds: New Understandings of Grief geschreven door Klass, Silverman en Nickman. Hun werk stelde de toen geldende lineaire modellen van rouw in vraag. Die modellen gingen uit van aanvaarding en onthechting na de dood van een iemand dierbaar. Een blijvende band werd binnen deze modellen gezien als pathologisch.
Klass en zijn collega’s waren het hier niet mee eens en werkten aan een nieuw paradigma waarbinnen het als heel normaal wordt gezien dat rouwden hun band met de overledene niet verbroken willen zien. Tijdens hun onderzoek stelden ze vast dat deze blijvende band troost en ondersteuning gaf bij het omgaan met verlies en de aanpassing naar een nieuw en ander leven na het verlies van een dierbare.
Ondertussen is er al heel veel geschreven over de blijvende band. Logisch omdat het voor veel mensen een gevoel van welbevinden met zich meebrengt en de bevestiging dat ze de band met hun geliefde mogen verder zetten zonder het gevoel te krijgen dat het iets is dat niet kan of niet mag.
De blijvende band geeft erkenning aan het feit dat rouw een proces is zonder einddatum.
Rouw kent geen eindpunt. Het is niet iets waar je eenvoudigweg door moet maar het verlies wordt een deel van jou verweven in je leven. Voor altijd. Het goede nieuws is dat na verloop van tijd de pijn van het verlies kan evolueren tot een meer vredige, positieve aanwezigheid in je leven waar warme herinneringen en connectie met je geliefde opnieuw kan bestaan zij onder een andere vorm.
De blijvende band vertelt over het feit dat het normaal is om verbonden te blijven over de dood heen.
Het ondersteunt het idee dan we ook in rouw verbonden blijven. We onthechten niet of laten ze niet achter. En deze relatie evolueert met ons mee naargelang we ouder worden en we de dingen anders gaan zien in ons leven. We laten onze geliefden niet achter, we dragen ze mee doorheen ons leven en in ons hart.
De blijvende band bepaalt veel van onze dagelijkse rouwrituelen.
Vasthouden aan voorwerpen die herinneringen in zich dragen, kleine dagelijkse gewoonten, rituelen, praten met de overledenen, plekken bezoeken waar je je dicht bij hen kan voelen, gedachten en herinneringen die langs komen, het zijn allemaal manieren waarop mensen de band met een overledene bestendigen. En het zijn dingen die voor vele rouwenden als heel natuurlijk overkomen, maar die door onze cultuur en de gemeenschap waarbinnen we leven niet altijd als helend of aanvaardbaar worden gezien.
De blijvende band helpt je om te gaan me je verdriet.
Gehecht blijven aan je overleden dierbare wordt soms nog als pathologisch gezien. En veel mensen vragen zich dan ook af of het wel goed is om die band te willen bewaren. Betekent het dan niet dat ik niet goed omga met mijn rouwproces? Zit ik vast? Moet ik me zorgen maken? Uit onderzoek blijkt dat de band me een geliefde bewaren over de dood heen het rouwproces vergemakkelijkt en het aanpassen aan het nieuwe leven ondersteunt.
Dus ja, het is normaal en het mag. En natuurlijk zijn er omstandigheden waar een blijvende band met de overledenen niet helend is. Net zoals relaties tussen levenden ingewikkeld kunnen zijn, zo kunnen relaties die voor de dood verwarrend en moeilijk waren dat ook na de dood blijven.
