‘Jij hebt wel een bijzonder beroep’, antwoordde iemand mij aan de telefoon die ik net had meegedeeld dat ik rouwtherapeut ben. De reactie voelde zo wat strak en ongemakkelijk aan alsof de man aan de andere kant van de lijn even moest schakelen over wat ik net gezegd had en niet meteen de juiste woorden kon vinden om een passend antwoord te formuleren. Hij ging dan ook algauw weer over naar de meer praktische kant van het gesprek zonder verder te vragen wat ik dan precies deed. Het bleef allemaal zo wat tussen ons in hangen en het gesprek werd nadien praktisch en vlug afgehandeld. Het is trouwens niet de eerste keer dat dit me overkomt. Mensen blokkeren nog vaak bij het woordje ‘rouw’ alsof een woord betreft dat niet genoemd mag worden, net zoals de naam van Heer Voldemort in de boeken van Harry Potter: ‘Hij-die-niet-genoemd-mag-worden.’
Het zegt veel over het ongemak dat er nog steeds leeft in onze maatschappij over alles wat met afscheid nemen te maken heeft. En dit ondanks het feit dat iedereen zo goed als zeker in meer of minder mate met verlies in zijn leven te maken krijgt. En toch twijfelen mensen over de gevoelens die rouw losmaken en vragen zich in veel gevallen af of hun verdriet er wel mag zijn. Geluk mogen we wel van de daken schreeuwen en naar hartenlust delen, ons verdriet houden we liever voor ons alsof we ons schamen dat we even tijd nodig hebben om te helen.
We denken ook vaak dat er geijkte formule bestaat voor rouw en verwachten dat het wel zal overgaan na een tijdje. Maar verdriet is heel persoonlijk en mensen raken soms verward als hun ervaringen anders zijn dan verwacht. De vraag of het allemaal wel normaal is dat er zoveel met ons gebeurd na een verlies is dan ook niet ongewoon. En het antwoord is vaak: ‘Ja, dit is normaal.’
Jij bent de enige die weet met hoeveel pijn en strijd je te maken hebt ongeacht wat je verlies ook is. Jouw verlies is een unieke en subjectieve ervaring. En er bestaat geen enige juiste manier om te rouwen net zoals er geen standaard tijdspad is en er heel veel manieren zijn om met verlies om te gaan.
We kunnen niemand behoeden voor de puinhoop en de verwarring die verdriet met zich meebrengt, maar hopelijk kunnen we verdriet in de toekomst gewoon bespreekbaar maken en ontdoen van de sluier van de onwetendheid en verwarring.
Door onze relatie met verdriet te ontwikkelen en uit de schaduw van het leven te halen zal er ruimte ontstaan voor hoop en heling zonder dat we ons moeten afvragen of we ons verdriet echt mogen voelen. Het zal ons in staat stellen de ruimte en de tijd te nemen die nodig is om te helen en op termijn ons leven weer op te pakken.