Ook al is iemand er niet meer sedert geruime tijd en zijn de herinneringen aan de maanden, weken en dagen voor het overlijden aan het vervagen, toch zijn er momenten dat je de pijn nog steeds heel sterk kan voelen. Je hoeft meestal niet eens veel moeite te doen om weer intens verdrietig te worden.
Doorheen de tijd komt er een moment dat je er van uit gaat dat je na bepaalde periode het ergste wel gehad hebt maar zoveel jaren later kan er iets of iemand het verdriet weer heel heftig naar de oppervlakte brengen waardoor je weer helemaal van de kaart bent. Het herinnert je er ineens weer aan dat veel gemaakte veronderstellingen over rouw helemaal niet waar zijn.
Het is ook niet eenvoudig om al die gevoelens, die dan weer langs komen, te ordenen in iets wat werkbaar is. Je voelt je goed, slecht, dankbaar, sterk, kwetsbaar en honderd andere dingen tegelijkertijd. Al je herinneringen, gedachten, overtuigingen en veronderstellingen over leven en verlies zijn in de war geraakt. Veel tegengestelde emoties die allemaal tegelijk op je afkomen. Leven na een verlies is verwarrend en als je geen weet hebt van het feit dat rouwprocessen heel divers zijn in vorm en tijd, zou het best heel gek kunnen voelen.
Als de jaren voorbij gaan, veranderen je gevoelens van rouw en met de tijd kunnen ze vooral gericht zijn op het voorbijgaan van de tijd. Hoe meer tijd er komt tussen jou en je geliefde, hoe meer verlangen er kan komen naar het verleden.
Soms betekende diegene die je verloren bent ‘een echte thuis’ en dat is met de dood voorgoed verloren gegaan Je kan er nooit meer heen. En nu jij misschien op een punt in je leven bent gekomen dat je een thuis bent voor anderen, dat je stabiliteit aan anderen wil bieden, voelt het alsof je een zandduin bent die stilletjes verdwijnt onder het gewoel van al die gevoelens die voorbijkomen. En net op een periode in je leven dat wat goede raad best had kunnen gebruiken.
‘Tijd heelt alle wonden’ is zo een zinnetje waarvan elke rouwde weet dat het niet klopt. Tijd heelt alle wonden niet. Rouw is als een slow-motion tsunami die over je heen gaat en je meesleurt in de tijd. En natuurlijk is de extreme intensiteit van het verdriet er na een tijdje niet meer maar je drijft ook steeds verder weg van de fysieke realiteit van het verleden waarin je hem of haar kon horen, zien en knuffelen. Tijd heelt geen wonden, het creëert alleen afstand. En wie wil er nu afstand plaatsen tussen zichzelf en diegene die hij liefheeft.
En aan de andere kant is er de paradox in het leven van alledag dat er ook veel wegen terug leiden naar wie we verloren zijn. Ze worden een deel van jezelf, van je familie ergens diep verborgen in je ziel en je levenscellen. Fysiek zijn ze ver weg maar psychologisch zijn ze overal. Beide realiteiten zijn lastig om mee te leven ook al is de laatste ook een bron van troost.
De kwetsbaarheid van de rouw is altijd bij jou meelopend aan je zijde. Soms, heel stilletjes ingedut. En op andere momenten komt het ineens opzetten als een stekende pijn. Het kan een periode in het jaar zijn die de schakelelaar omzet en maakt dat je overspoelt wordt met verdriet, nostalgie en verlangen of wat er ook maar bubbelt aan de oppervlakte van dat moment. Het kan een geur of een geluid zijn of soms gewoon het voorbijgaan van de tijd.
